بیلداپ و پوسیدگی دندان
دندان هایی که در اثر پوسیدگی و یا شکستگی میزان زیادی از نسج خود را از دست میدهند ، نیاز به درمان ریشه ( روت کانال تراپی ) خواهند داشت و پس از درمان ریشه ، تاج آنها باید بازسازی گردد جهت بازسازی تاج این دندان ها راه حل های متفاوتی وجود دارد
در بیلداپ های دندانی آنچه که از اهمیت فراوانی برخوردار است ، رعایت اصول بیومکانیک به طور صحیح در این درمان هاست . اگر بازسازی این دندان های تضعیف شده که معمولا درمان ریشه شده اند و میزان زیادی از عاج دندانی خود را از دست داده و دیواره های ضعیفی دارند ، به همان صورت که ترمیم حفره های سطحی و متوسط دندان انجام می شود ، صورت بگیرد ، معمولا محکوم به شکست خواهد بود و بسیاری از اوقات نه تنها ماده ی پرکردگی و ترمیم دندان می شکند بلکه بافت دندانی نیز دچار شکستگی می گردد.
بیلداپ و شکستگی دندان
در بعضی از موارد متاسفانه این شکستگی آنقدر عمیق است که درمان های بعدی را غیرممکن ساخته و دندان به ناچار باید کشیده و خارج گردد . عدم شناخت از قوانین بیومکانیک و عدم رعایت آن در بازسازی دندان ها و تجربه ی تلخ شکست غیر قابل درمان دندان ها است که هنوز عده ای از درمانگران را وادار به این انتخاب قدیمی و یکسان و غیر قابل انعطاف در مورد تمامی دندان ها می کند که هر دندان درمان ریشه شده ای لزوما باید کلاهکی به نام روکش برای جلوگیری از شکست بر سر نهد .
دقیقا چه زمانی نیاز به بیلداپ دندان داریم؟
دندان‌هایی که در اثر پوسیدگی و یا شکستگی، میزان زیادی از ساختار و نسج خود را از دست میدهند، نیاز به درمان ریشه (روت کانال تراپی) خواهند داشت و پس از درمان ریشه، تاج آنها باید بازسازی گردد. جهت بازسازی تاج این دندان‌ها (بسته به میزانِ بافتِ باقی ماندهِ دندانِ ضعیف شده) راه‌حل‌های متفاوتی از جمله موارد زیر وجود دارد :
درمان پروتزی (روکش کردن دندان)
درمان ترمیمی (بیلداپ دندان)
درمان پروتزی (روکش کردن دندان)
کراون (Dental Crown) و یا روکش دندانی یکی از روش‌های بازسازی و ترمیم دندان پس از روت کانال تراپی یا عصب کشی دندان است. روکش زمانی درمانی مناسب محسوب می‌شود که بافت دندانی به میزان زیادی از دست رفته و شرایط به گونه‌ای است که امکان بازسازی دندان با کمک مواد ترمیمی (به طور مستقیم در مطب دندانپزشک) وجود ندارد. در واقع میزان باقی مانده دندان آسیب دیده به اندازه‌ای کم و نامناسب است که امکان اتصال و گیر مواد ترمیمی به آن وجود ندارد.
در چنین شرایطی باید درمان دندان و ترمیم آن به طور غیر مستقیم و به کمک لابراتوار انجام شود. به این ترتیب که پس از آماده سازی دندان، از دندان قالب تهیه شده، به لابراتوار فرستاده می‌شود تا روکش مناسب دندان تهیه و نهایتاً به روی دندان چسبانده شود .
درمان ترمیمی ( بیلداپ دندان )
زمانی که حداقلی از بافت دندانی جهت گیرِ ماده ترمیمی وجود دارد، می توان بسته به شرایط دندان و محل قرارگیری آن، از آمالگام و یا کامپوزیت، برای بازسازی و یا بیلداپ دندان استفاده نمود.
به عبارتی، تا زمانی که بافت باقی مانده و نسبتا سالم دندان، به اندازه‌ای باشد که بتواند مواد ترمیم کننده دندانی را نگاه دارد (و یا اصطلاحاً گیر ماده رخ دهد) به جای روکش دندان از بیلداپ برای نجات دندان استفاده می‌شود.
تفاوت بازسازی اساسی دندان با ترمیم حفره‌های سطحی و متوسط دندانی چیست؟
اصولاً دندان‌هایی که درمان ریشه شده‌اند شرایط زیر را دارند:
• میزان زیادی عاج دندانی از دست داده‌اند
• دیواره ضعیفی دارند
• و به طور کلی تضعیف شده‌اند
اگر بازسازی این دندان‌های تضعیف شده، همانند ترمیم حفره‌های سطحی و متوسط دندان (به دنبال آسیب و پوسیدگی دندان) انجام شود، معمولاً محکوم به شکست خواهد بود. و بسیاری از اوقات، نه تنها مادهِ پرکردگی و ترمیم دندان می‌شکند، بلکه بافت دندانی نیز دچار شکستگی می‌گردد.
در بعضی از موارد متاسفانه این شکستگی آنقدر عمیق است که درمان‌های بعدی را غیرممکن ساخته و دندان به ناچار باید کشیده و خارج گردد. بنابراین در برخی موارد این دندان‌ها را با روش معمولی ترمیم نمی‌کنند و باید حتماً با اصول خاصی بیلداپ اساسی صورت بگیرد.
چه تفاوتی بین روکش های دندانی و بیلداپ دندان وجود دارد ؟
بیلداپ (buildup ) یعنی بازسازی، و بیلداپ دندان به معنای بازسازی دندان است. این پروسه یکی از درمان‌های محافظه کارانه دندانپزشکی است و بر روی دندان‌هایی که به دنبال آسیب‌دیدگیِ زیاد، بیشتر ساختار و نسج خود را از داده‌اند صورت می‌گیرد.
طی فرآیند بیلداپ دندان، یک دندانپزشک یا متخصص ترمیمی و زیبایی، با کمکِ بافت اندک و باقی‌ماندهِ دندانِ آسیب دیده، نسج و بخش‌های از دست رفتهِ آن دندان را بازسازی می‌کند. هدف از بازسازی دندان، کمک به حفظ و بقای دندان، افزایش طول عمر و بازگرداندن عملکرد آن است.
ماندگاری و دوام بیلداپ‌های دندانی چقدر است؟
طول عمر بیلداپ‌های دندانی به چند عامل بستگی دارد:
میزان بافت باقیمانده دندان
موقعیت دندان در قوس فکی
اکلوژن یا نحوه‌ی روی هم آمدن دندان‌ها که مشخص می‌کند چه میزان فشار بر روی دندان وارد می‌شود.
میزان رعایت بهداشت دهان و دندان
با ملاحظه و مراقبت و رعایت بهداشت دهان و دندان به شکل درست و منظم، بیلداپ‌ها می‌توانند طول عمری طولانی داشته باشند، با توجه به این مسئله که تمام بافت سالم دندان در بیلداپ نگهداری می‌شود.
.
