کامپوزیت دندان ، کامپونیر ، ونیر رزین کامپوزیتی و باندینگ کامپوزیت دسته ای از رزینهای مصنوعی هستند که برای ترمیم دندان مورد استفاده قرار میگیرند. ونیر کامپوزیت ماده ای خمیری شکل “بر پایه رزین” است که در دندان پزشکی به عنوان ماده ای برای ترمیم و استحکام دندان استفاده میشوند. رزینهای کامپوزیتی دندان با خواص مطلوب و ویژگیهای خاصی که دارند ،میتوانند برای شکستگی ها و حفره دندانی بیمار استفاده شوند. کامپوزیتهای دندانی به دلیل داشتن ویژگیهای میکرو مکانیکی مناسب برای پر کردن حفرههای کوچک که در آن پر کنندههای آمالگام به اندازه کافی مؤثر نیست (به علت خواص ماکرو مکانیکی آمالگام) استفاده کرد. رزینهای مصنوعی به عنوان مواد ترمیمکننده تکامل یافتهاند، زیرا آنها غیرقابل حل هستند، ظاهر خوبی برای دندان ایجا میکنند، نسبت به هیدرولیز حساس نیستند و نیز به راحتی شکلدهی میشوند و قیمت مقرون به صرفه ای دارند. ونیرکامپوزیت ها متنوع تر و مقرون به صرفه تر از لمینت ها می باشند.
رزینهای کامپوزیتی دندان به طور معمول از Bis-GMA و دیگر مونومرهای دی متاکریلات (TEGMA, UDMA, HDDMA)، و نیز مواد پرکننده مانند سیلیکا و یک مادهٔ شروعکننده واکنش (که با تاباندن نور فعال میشود) مثل Dimethylglyoxime تشکیل میشوند. این ترکیبات به منظور رسیدن به خواص فیزیکی و شیمیایی خاصی تهیه میشوند که دندان پزشک بر اساس نیاز میتواند درصد ترکیبات را تغییر دهد.
بر اساس تحقیقات و مقایسه ای که میان میزان پایداری ترمیم کنندههای کامپوزیتی پایه رزین و میزان پایداری ترمیم کنندههای آمالگام جیوه و یا نقره انجام داده اند بسته به مهارت دندانپزشک، مشخصات حفر دندانی بیمار و نوع و مکان آسیب، میزان ماندگاری ترمیم کنندههای کامپوزیتی میتواند طول عمر مشابه با آمالگام داشته باشد و همچنین باید به این نکته اشاره کرد که ظاهر ترمیم کنندههای کامپوزیتی پایه رزین در مقایسه با آمالگام بسیار بهتر است.
ونیرهای رزین کامپوزیت برروی دندان نصب میشوند و بعد از استحکام و صیقل شدن ،دندانی با ظاهری زیبا و جذاب برای شما به ارمغان می آورند. این لایه جدید، دندان طبیعی را که دچار خرابی، پوسیدگی، شکستگی، زرد شدگی و دیگر مشکلات ظاهری شده است می پوشاند.
ونیر های کامپوزیت غیر مستقیم حاصل نصب کردن ، محکم کردن و صیقل دادن رزین کامپوزیت آماده و پیش ساخته بر روی دندان هستند ،تا دندانی با ظاهری زیبا و جذاب برای شما به ارمغان آورد. این لایه جدید، دندان طبیعی را که دچار خرابی، پوسیدگی، زرد شدگی و دیگر مشکلات ظاهری شده است، را می پوشاند.
یکی از مزیت های کامپوزیت نسبت به لمینت قیمت ارزان تر آن است و از آن جایی که بیشتر هزینه ها را بیمه پوشش نمی دهد و بیمار باید خودش هزینه را تقبل کند، این تفاوت قیمت برای بیمار قطعا دارای اهمیت است. قیمت لمینت ها اغلب متغیر است و به عوامل مختلفی بستگی دارد در حالی که اغلب قیمت کامپوزیت ها ثابت است ، به طور کلی میتوان گفت بزرگترین مزیت کامپوزیت این است که در روند درمان با کامپوزیت تغییر بسیار کمی روی دندان طبیعی انجام می شود و این تغییر آنقدر نیست که نتوان در صورت لزوم کامپوزیت را تعویض کرد یا به طور کلی آن را از روی دندان جدا کرد.
از دیگر مزیت های اصلی کامپوزیت دندان میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
اگر تصمیم به انتخاب روش درمان با ونیر کامپوزیت گرفته اید باید به این نکته توجه داشته باشید که ونیر های کامپوزیتی برای همه دندان ها مناسب نیستند و باید در این مورد حتما با دندانپزشک خود مشورت کنید به این دلیل که انتخاب نوع دندان مناسب برای کامپوزیت به موفقیت و طول عمر آن بسیار وابسته است در صورتی که برای رسیدن به نتیجه ی دلخواه مقدار زیادی از دندان طبیعی تراشیده شود آنگاه ونیر کردن برگشت پذیر نیست. به طور کلی به چند مورد از عواملی که باعث عدم موفقیت ونیرکامپوزیت ها می شود اشاره می کنیم:
از مسائل مهمی که در طول عمر کامپوزیت ونیر وجود دارد، مراقبتهای فرد از آنهاست. وقتی از کامپوزیت ونیر برای اصلاح طرح لبخند خود استفاده میکنید، بهتر است موارد زیر را موردتوجه قرار دهید؛
استحکام و طول عمر ونیر های کامپوزیتی به عواملی از جمله نوع کامپوزیت مصرفی ، چگونکی مراقبت و نگه داری و عادات غذایی فرد بستگی دارد با این حال باید درنظر داشته باشید که طول عمر کامپوزیت از لمینت کمتر است ولی هزینه ترمیم و بازسازی کامپوزیت به مراتب کمتر و مقرون به صرفه تر از لمینت می باشد .
اگر به درستی از ونیر کامپوزیت های دندان مراقبت و نگه داری نشود ممکن است در کمترین زمان بعد از درمان شکسته و یا از دندان جدا شود. برای افزایش طول عمر و دوام کامپوزیت ها باید بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید و حداقل دو بار در سال توسط دندان پزشک تان تحت معاینه و پاکسازی قراربگیرید. به علاوه باید از گاز زدن خوراکی های سفت و سخت یا شکستن پسته و گردو بپرهیزید.