چرا باید دندان را کشید ؟
کشیدن دندان به معنای درآوردن آن از جایگاه دندان یعنی استخوان فک است زمانی که به دلایل مختلف وجود دندان باعث ضرر و زیان به بدن باشد و امکان ترمیم و اصلاح آن به هیچ عنوان وجود نداشته باشد. در زمان های قدیم ، کشیدن دندان‌های آسیب‌دیده، آسان‌ترین و کوتاه‌ترین راه برای درمان بیمار و نجات فرد از شرایط درد و عفونت به شمار می‌رفت ، اما در حال حاضر تلاش علم دندانپزشکی بر این است که دندان‌های بیمار اگر در شرایطی هست که بتوان آن را ترمیم کرد، نگه داشته شوند و تا جایی که امکان دارد دندان کشیده نشود. دلایل متفاوتی برای کشیدن دندان وجود دارد که در این مقاله به آن می پردازیم. این اشتباه عموم مردم است که تصور می‌کنند اگر دندان خود را بکشند، راحت می‌شوند و پس‌از آن می‌توانند به سایر روش‌های درمان مانند کاشت دندان یا دندان مصنوعی روی بیاورند. این اشتباه باعث می‌شود آن ها خود را تا آخر عمر از نعمت دندان طبیعی محروم کنند. در کشور ما زمانی فرد به دندانپزشک مراجعه میکند که دردهان خود احساس درد کند، که این امر خود باعث تأخیر در روند درمانی و یا سخت‌تر شدن کار درمان می‌شود که به احتمال زیاد دندان نیاز به کشیدن پیدا میکند. همچنین، دلیل دیگری که ممکن است فرد را مجبور به کشیدن دندان بکند، مسائل مالی و اقتصادی است، زیرا فرد ترجیح می‌دهد به‌جای پرداخت هزینه‌های زیاد ترمیم و درمان، اقدام به کشیدن دندان کند.
دلایل کشیدن دندان
دلایل مختلفی برای کشیدن دندان وجود دارد. این دلایل عبارتند از:
- آسیب شدید دندان یا ضربه : برخی از دندانها به دلیل پوسیدگی شدید و آسیب گسترده (شکسته یا ترک خورده) تعمیرشان امکان‌پذیر نیست و نیاز به کشیدن دندان است. به عنوان مثال دندان‌هایی که تحت تأثیر بیماری‌های لثه (پریودنتال) هستند ممکن است نیاز به کشیدن پیدا کنند. در این بیماری‌ها همان‌طور که بیماری بدتر می‌شود حمایتی که توسط استخوان دندان از دندان می‌شود کمتر می‌شود و اغلب منجر به کشیدن دندان می‌شود.
- دندان‌های نابجا یا فاقد عملکرد : برای جلوگیری از عوارض احتمالی که ممکن است دندان‌های نابجا تأثیر منفی دربهداشت دهان و دندان شما داشته باشند، ممکن است دندان پزشک شما به شما توصیه کند دندان‌های نابجا و بی‌فایده را بکشید (برای مثال کشیدن دندان عقل که اثری در گاز گرفتن ندارند)
- درمان ارتودنسی : در درمان ارتودنسی ممکن است برای چیدمان درست دندان های بهبود یافته نیاز به کشیدن دندان باشد.
- دندان اضافی : دندان‌های اضافی ممکن است از رشد دندان‌های دیگر جلوگیری کند.
- پرتودرمانی : در پرتو درمانی سر و گردن ممکن است برای پیشگیری از عوارض احتمالی مانند جلوگیری از ایجاد عفونت نیاز به کشیدن دندانها باشد
- پیوند اعضای بدن : داروهایی که بعد از پیوند عضو استفاده می‌شوند ایمنی بدن را ضعیف میکند و این حالت خطر ابتلا به عفونت دندان را افزایش می‌دهد؛ بنابراین ممکن است قبل از عمل نیاز به کشیدن برخی از دندانها باشد.
ابزارهای کشیدن دندان
الویتور (elevator) ابزاری است که جهت بلند کردن بافت ظریف و حساس مورد استفاده قرار میگیرد
الویتور انواع مختلفی دارد که برای کاربردهای متفاوت مورد استفاده قرار میگیرد :
- الویتور دندان (dental elevator): جهت جدا کردن دندان و ریشه آنها از آلوئول درگیر مورد استفاده قرار میگیرد.
- الویتور گونه‌ای (malar elevator): جهت بلند کردن و جابجا کردن استخوان گونه مورد استفاده قرار میگیرد.
- الویتور پریوستئال یا پریوست استخوان (periosteal elevator): دارای تیغه بسیار ظریف جهت بلند کردن ضریع استخوان مورد استفاده قرار میگیرد.
تیغه این ابزار از جنس فولاد ضد زنگ می‌باشد دسته این ابزار از جنس‌ها متفاوتی است و می‌تواند فولاد ضد زنگ، فنلی، آلومینیوم آنودایز باشد.
عملکرد الویتور
- جهت بالا بردن و جدا کردن استخوان، بافت و عصب
- جهت تمیز کردن و خراش استخوان
- جهت اکسپوز ناحیه شکستگی در نواحی دیگر یا استخوان
- پریوست استخوانی جهت برش نواری در ضریع استخوان مورد استفاده قرار میگیرد.
